Tanda nin suwerte
Minawot kong purong kultural sana an maluwas sa column na ini, alagad minaabot talaga an mga panahon na kaipuhan nang gayong manindugan, orog nang gayo kun sa bagay na kaipuhan tang magtaram o magpahayag kan laog kan satong kalag nakataya an pangkagabsan na karahayan. Alagad sabi ko ngani sa kredo kan sakong pinunan an column na ini, doon alagad dikit-dikit sana, luway-luway an satong paglakbay. Minawot kong sa isyung ini, laogon, ladopon ta an pulitika, pulitika na kun sain kinaipuhan kitang maglabto asin makiaram.
Huli ta an prinsipyo kultural, pupunan ko sa sarong pag-obserbar nin pagtubod orog na kan mga gurang na minana man ninda sa mga Tsinong napadigdi sa Filipinas kaidto pang enot na panahon.
Sinasabi na suwerte an taong igwang anuman na sobrang parte kan hawak, arog kan nag-uuruutdol na barobagtingan sa luwas kan talinga o nagsosolo-solong halabaon na barahibo sa takyag na boot na gayong bolnoton kan iba (igwa ako kaini). Isalak ta naman an mga pamalit asin darakulaon na arong, pati naman an mga saradit na mga labot-labot na minsan nasa may puwerta kan talinga. Alagad pinakamakusog an pagtubod na ini duman sa mga taong igwang sobrang muro sa kamot. Minsan sobrang tanggurangan, minsan man sobrang gigis.
Igwa akong kamidbid sa elementarya na may sobrang gigis, asin harani na ako duman sa pagtubod na suwerte man nanggad an mga taong igwa kaini huli ta si kamidbid kong idto naggradwar sa elementarya na valedictorian.
Igwa pa akong sarong midbid na igwa man sobrang muro—tanggurangan—sa saiyang kamot: si Abang Mabulo na makusog an boot na nagtindog kontra sa aki kan presidenteng si Dato Arroyo sa pagka-kongresista sa enot na distrito kan Camarines Sur. Naaraman ko an tanda nin suwerteng ini ki Abang nin huli ta ako taga-San Fernando kun sain siya alkalde ngunyan. Naabrasa ko na siya nin nagkakapirang beses asin an sobrang tanggurangan na ini an pirmi kong nanunutisyahan. Ako nagtutubod na bilang kagsadiri kan tanda na ini, bako lang si Abang an suwerte kundi an saiyang mga nasasakupan huli ta siya pamayo nin banwaan na magayon an padalagan.
Kun sinasabi ni Joey Salceda sa telebisyon sa political ad ni Dato na an saro sa mga pinakamakusog na alas kan aki kan presidente iyo an pagiging humilde, maboot, asin low profile, aram ko ini huli ta si Dato nakaklase ko sa duwang subjects kan ako college sa Ateneo de Naga University, bise presidente pa sana si GMA kaidto. Totoong bakong maginirong si Dato asin bakong botogon. Alagad, alagad, alagad, si Abang baga iyo man. Humilde, maboot, asin low profile bilang pamayo kan banwaan nin San Fernando.
Puwedeng orog makusog an makinarya ni Dato, huli naman ini kan saiyang estado bilang aki kan presidenteng—sabi ngani sa Bikol na pagtaram—‘nakánanatad’ sa Malakanyang. Alagad dapat niyatong balikan na an trabaho kan sarong Kongresista o Representante iyo na maghaman asin magpasar nin ley duman sa Kongreso, sarong bagay na pirmi tang nalilingawan sa panahon nin karampanyahan. An higos asin kalidad kan sarong kongresista dai nungka dapat hilingon sa kun pira na naipatugdok niyang waiting sheds, classrooms, barangay hall, (tiri)tinampo, covered courts; o kun pira an naidonar niyang mga medalya o trophy sa mga pakawat asin graduation, o mga multicab asin ambulansya sa mga bara-barangay o mga eskwelahan na napapintahan nin mga nakakakubhan na kolor. Dai ini nahihiling sa mga proyektong nginangaranan nin pagkadaradakulang pangaran kan opisyal na nagpagibo tanganing pampahamot sa mga maboroto. Nahihiling an orag kan sarong kongresista o siisay man na opisyal kan gobyerno kun bako an mga ini an enot niyang obheto—na ginigibong panlansi sa mga botante kan kadakul na mga pulitiko—kundi an makagibo nin mga ley na para sa pangkagabsan na karahayan.
Kinikilingan ko si Abang bakong huli ta propyong Bikolano siya asin si Dato bako—ta kinaipuhan niya pang magpaliwat-liwat nin istaran para mahanap an tamang lugar para sa ambisyon pulitikal kan iba para saiya. Bako ining punto nin parokyalismo o pagtubod sa prinsipyong ‘kita-kita, sinda-sinda’. Kinikilingan ko si Abang huli ta suwerteng Bikolano siya, nahihiling ko asin namamate an dating Senador Raul Roco saiya. Minatindog sa panahon na kaipuhan manindugan, siring sa pirilian na maabot. Aram ni Abang na an makinarya niya bakong arog kan ki Dato, alagad siya siring sa Griyegong Hadeng si Leonidas duman sa Thermopylae, kaiba an pipirang suldados laban sa rinibong batalyon ni Xerxes kan Persia, daing kadaogan na nahiling niya an Gresya, ini nag-inspirar kan kadakol na makilaban man.
Dai ako minauyon ki Dato, huli ta kumbinsido ako, orog nang igwa ako nin personal na eksperyensiya saiya bilang kaklase—kagrupo pa sa debate project—na dawa yaon ki Dato an bendisyon kan darakulang pulitiko, alagad sa kalidad niya aram kong dai niya kaya. Makasupog na sa sakong distrito, an representante mi makakadagdag sana sa mga kongresistang minatukaw-tukaw asin minamirindal sana sa kamara mantang may sesyon. Kabaliktadan ini ni Abang na probado na, magayon an track record dawa kaidtong nasa non-government organizations pa siya asin dai pa natapsok sa pulitika.
Sa dai ko pagsuporta ki Dato, magdadanay man an pag-apresyar ko sa saiyang marhay na ugali, an pagiging simple, humilde, asin low profile. Alagad dai man lugod siya magpagamit sa mga darakulang pulitiko orog na idtong mga Bikolano man sana. Ini an orog na nakakasupog sa satong lugar na midbid sa pagiging may paninindugan pag-abot sa pulitika. Totoo na may mga nadara na kan agos kan pagiging trapo, kadakol an nagbalikwas na asin nagin naman paslo sa poder; alagad nagtutubod ako na igwa pang paglaom, may mga pipira pang natada siring sa mga Spartan duman sa Thermopylae na padagos maninindugan nin bilog na boot asin may dakulang pagtubod sa saindang kakayahan.
Nanindugan si Abang Mabulo. Tibaad yaon man nanggad sa mga bagay na ini an suwerteng dara kan dagdag niyang muro sa kamot.
Huli ta an prinsipyo kultural, pupunan ko sa sarong pag-obserbar nin pagtubod orog na kan mga gurang na minana man ninda sa mga Tsinong napadigdi sa Filipinas kaidto pang enot na panahon.
Sinasabi na suwerte an taong igwang anuman na sobrang parte kan hawak, arog kan nag-uuruutdol na barobagtingan sa luwas kan talinga o nagsosolo-solong halabaon na barahibo sa takyag na boot na gayong bolnoton kan iba (igwa ako kaini). Isalak ta naman an mga pamalit asin darakulaon na arong, pati naman an mga saradit na mga labot-labot na minsan nasa may puwerta kan talinga. Alagad pinakamakusog an pagtubod na ini duman sa mga taong igwang sobrang muro sa kamot. Minsan sobrang tanggurangan, minsan man sobrang gigis.
Igwa akong kamidbid sa elementarya na may sobrang gigis, asin harani na ako duman sa pagtubod na suwerte man nanggad an mga taong igwa kaini huli ta si kamidbid kong idto naggradwar sa elementarya na valedictorian.
Igwa pa akong sarong midbid na igwa man sobrang muro—tanggurangan—sa saiyang kamot: si Abang Mabulo na makusog an boot na nagtindog kontra sa aki kan presidenteng si Dato Arroyo sa pagka-kongresista sa enot na distrito kan Camarines Sur. Naaraman ko an tanda nin suwerteng ini ki Abang nin huli ta ako taga-San Fernando kun sain siya alkalde ngunyan. Naabrasa ko na siya nin nagkakapirang beses asin an sobrang tanggurangan na ini an pirmi kong nanunutisyahan. Ako nagtutubod na bilang kagsadiri kan tanda na ini, bako lang si Abang an suwerte kundi an saiyang mga nasasakupan huli ta siya pamayo nin banwaan na magayon an padalagan.
Kun sinasabi ni Joey Salceda sa telebisyon sa political ad ni Dato na an saro sa mga pinakamakusog na alas kan aki kan presidente iyo an pagiging humilde, maboot, asin low profile, aram ko ini huli ta si Dato nakaklase ko sa duwang subjects kan ako college sa Ateneo de Naga University, bise presidente pa sana si GMA kaidto. Totoong bakong maginirong si Dato asin bakong botogon. Alagad, alagad, alagad, si Abang baga iyo man. Humilde, maboot, asin low profile bilang pamayo kan banwaan nin San Fernando.
Puwedeng orog makusog an makinarya ni Dato, huli naman ini kan saiyang estado bilang aki kan presidenteng—sabi ngani sa Bikol na pagtaram—‘nakánanatad’ sa Malakanyang. Alagad dapat niyatong balikan na an trabaho kan sarong Kongresista o Representante iyo na maghaman asin magpasar nin ley duman sa Kongreso, sarong bagay na pirmi tang nalilingawan sa panahon nin karampanyahan. An higos asin kalidad kan sarong kongresista dai nungka dapat hilingon sa kun pira na naipatugdok niyang waiting sheds, classrooms, barangay hall, (tiri)tinampo, covered courts; o kun pira an naidonar niyang mga medalya o trophy sa mga pakawat asin graduation, o mga multicab asin ambulansya sa mga bara-barangay o mga eskwelahan na napapintahan nin mga nakakakubhan na kolor. Dai ini nahihiling sa mga proyektong nginangaranan nin pagkadaradakulang pangaran kan opisyal na nagpagibo tanganing pampahamot sa mga maboroto. Nahihiling an orag kan sarong kongresista o siisay man na opisyal kan gobyerno kun bako an mga ini an enot niyang obheto—na ginigibong panlansi sa mga botante kan kadakul na mga pulitiko—kundi an makagibo nin mga ley na para sa pangkagabsan na karahayan.
Kinikilingan ko si Abang bakong huli ta propyong Bikolano siya asin si Dato bako—ta kinaipuhan niya pang magpaliwat-liwat nin istaran para mahanap an tamang lugar para sa ambisyon pulitikal kan iba para saiya. Bako ining punto nin parokyalismo o pagtubod sa prinsipyong ‘kita-kita, sinda-sinda’. Kinikilingan ko si Abang huli ta suwerteng Bikolano siya, nahihiling ko asin namamate an dating Senador Raul Roco saiya. Minatindog sa panahon na kaipuhan manindugan, siring sa pirilian na maabot. Aram ni Abang na an makinarya niya bakong arog kan ki Dato, alagad siya siring sa Griyegong Hadeng si Leonidas duman sa Thermopylae, kaiba an pipirang suldados laban sa rinibong batalyon ni Xerxes kan Persia, daing kadaogan na nahiling niya an Gresya, ini nag-inspirar kan kadakol na makilaban man.
Dai ako minauyon ki Dato, huli ta kumbinsido ako, orog nang igwa ako nin personal na eksperyensiya saiya bilang kaklase—kagrupo pa sa debate project—na dawa yaon ki Dato an bendisyon kan darakulang pulitiko, alagad sa kalidad niya aram kong dai niya kaya. Makasupog na sa sakong distrito, an representante mi makakadagdag sana sa mga kongresistang minatukaw-tukaw asin minamirindal sana sa kamara mantang may sesyon. Kabaliktadan ini ni Abang na probado na, magayon an track record dawa kaidtong nasa non-government organizations pa siya asin dai pa natapsok sa pulitika.
Sa dai ko pagsuporta ki Dato, magdadanay man an pag-apresyar ko sa saiyang marhay na ugali, an pagiging simple, humilde, asin low profile. Alagad dai man lugod siya magpagamit sa mga darakulang pulitiko orog na idtong mga Bikolano man sana. Ini an orog na nakakasupog sa satong lugar na midbid sa pagiging may paninindugan pag-abot sa pulitika. Totoo na may mga nadara na kan agos kan pagiging trapo, kadakol an nagbalikwas na asin nagin naman paslo sa poder; alagad nagtutubod ako na igwa pang paglaom, may mga pipira pang natada siring sa mga Spartan duman sa Thermopylae na padagos maninindugan nin bilog na boot asin may dakulang pagtubod sa saindang kakayahan.
Nanindugan si Abang Mabulo. Tibaad yaon man nanggad sa mga bagay na ini an suwerteng dara kan dagdag niyang muro sa kamot.
Comments